افشین معشوری
شهروند وارداتی، مدیر وارداتی، فوتبالیست وارداتی، شهردار وارداتی و حالا «مشاور فرهنگی» وارداتی از دست‌آوردهای شهرستان رشت، به‌ویژه «شورای اسلامی شهر رشت» است.

بگذارید پیش از این‌که وارد متن شوم، بنویسم که اساسا امروزه در دنیای مدرن مرزها در حال برداشته شدن است و اگرچه هنوز مرزهای جغرافیایی به قوت خود باقی است؛ اما حتی همین مرزهای جغرافیایی در بخشی از اروپا که با نام‌ اتحادیه‌ی اروپا* شناخته می‌شود؛ عملا برداشته شده و کشورها تنها -به نام- مرزهای جغرافیایی‌شان را حفظ کرده‌اند و افراد ساکن در این کشورها بدون محدودیت در حال آمدوشد هستند.

با این حال به مدد گسترش اینترنت؛ «دهکده‌ی جهانی مورد نظر مارشال مک لوهان» محقق شده و اکنون بی‌بزرگ‌نمایی، «شبکه‌های اجتماعی» کاربران سراسر دنیا را مانند هم‌سایگان «دهکده‌ی کوچکی» تنگاتنگ در کنار یکدیگر قرار داده است و این؛ یعنی این‌که دیگر مانند قرون گذشته و حتی چند دهه‌ی گذشته واژه‌ی «بومی و غیربومی» کاربرد چندانی ندارد؛ اما گاهی اتفاقاتی می‌افتد که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.

در روزهای گذشته خبری در رسانه‌های استان گیلان پیچید که «ایرج نوذری» بازیگر سینما به سمت «مشاور فرهنگی شورای اسلامی شهر رشت» انتخاب شده است. با ناباوری به تارنمای این شورا مراجعه کردم و خبر درج شده در این تارنما به نقل از روابط عمومی و امور بین‌الملل شورای اسلامی شهر رشت، اطلاع می‌داد که در یکصد و شصت و هشتمین جلسه‌ی شورای شهر رشت، احمد رمضانپور نرگسی رییس شورا با اشاره به دعوت از «ایرج نوذری» بازیگر سینما در صحن علنی شورا اعلام کرده است «با توجه به افتخارات و توانایی‌های فردی و خانوادگی این هنرمند فرهیخته از ایشان درخواست شد تا مشاوره‌ی فرهنگی شورای اسلامی شهر رشت را پذیرا باشند که ایشان قبول کردند.» بعد از این بود که سیل انتقادات به جد و به طنز در شبکه‌های اجتماعی از این اقدام شورای شهر رشت سرازیر شد.

البته ناگفته پیداست که استفاده از تجربیات اقوام و ملیت‌های دیگر؛ اصلا کار عجیب و غریبی نیست. از بخش صنعت و تجارت که بگذریم؛ در نوزده دوره‌یی که «لیگ برتر فوتبال حرفه‌یی» پشت سر گذاشته شده است، بسیاری از فوتبالیست‌ها و مربیان خارجی از اقصی نقاط جهان آمده‌اند و طی قراردادی در همین استان گیلان کارشان را کرده‌اند و رفته‌اند، این‌که بد یا خوب بوده‌اند البته قابل بررسی است؛ اما موضوع این بحث نیست.

بگذارید مثالی در باب غیربومی ها در سرزمین دیگری بزنم. همه‌ی آن‌ها که این سطور را می‌خوانند؛ احتمال قریب به یقین می‌دانند کانادا از بزرگ‌ترین کشورهای مهاجرپذیر دنیاست و بسیاری از ما ایرانی‌ها نیز حسرت مهاجرت و اقامت در آن سرزمین را داریم. دو سال پیش دولت این کشور ۵۰ نفر را با ذکر رزومه و مشخصات و ملیت پیشین‌شان معرفی کرد و مدعی شد این ۵۰ نفر آینده‌ی کانادا را خواهند ساخت. بد نیست خوانندگان این یادداشت بدانند که یکی از نفرات ایرانی و مشخصا اهل استان گیلان است.

دکتر آرش حبیبی لشکری، متخصص و استاد دانشگاه در کانادا یکی از ۵۰ متخصص «کانادایی» به‌شمار می‌رود که بنا بر ادعای دولت آن کشور آینده‌ی کانادا را خواهند ساخت. دکتر حبیبی -که دوستی نزدیکی هم با نگارنده‌ی این سطور دارد- اهل استان گیلان و پرورش یافته‌ی پدر ومادری معلم است. اصالت او به شهرستان سیاهکل باز می‌گردد و خود زاده‌ی رشت و بالیده‌ی رودسر است.

آرش لشکری پس از اخذ دیپلم در گیلان، برای ادامه‌ی تحصیل به تهران رفته و پس از تحصیلات کارشناسی، به مالزی رفت و کارشناسی ارشد و دکترایش را در این کشور در حوزه‌ی IT کسب کرد و با کسب مدال در مسابقات جهانی این رشته، عازم کانادا شد و حالا نزدیک به یک دهه است در این کشور به تدریس اشتغال دارد.

نمونه‌ی یاد شده تنها به این‌خاطر نگاشته شد که بدانیم حضور «غیربومی‌ها» به‌طور عام بی‌فایده نیست و در سوی دیگر بدانیم که گیلان؛ منبعی غنی و سرشار از استعداد است که تنها یکی از آن‌ها دکتر حبیبی است.

باز می‌گردیم به انتصاب یا انتخاب «ایرج نوذری» به عنوان مشاور فرهنگی شورای شهر رشت»، پس از انتقاداتی در سطور نخستین همین یادداشت به آن‌ها اشاره شد؛ فاطمه‌ شیرزاد عضو شورای اسلامی شهر رشت؛ در گفت‌وگو با تارنمای دیارمیرزا گفت: «ایرج نوذری مشاور فرهنگی رییس شوراست نه شورا و اعضای شورا از این انتخاب بی‌اطلاع بودند»

این پایگاه اطلاع‌رسانی در ادامه گزارش می‌دهد؛ فاطمه شیرزاد گفت: آقای نوذری مشاور فرهنگی شورا شهر رشت نیستند؛ بلکه مشاور فرهنگی آقای رمضانپور نرگسی، رییس شورای شهر رشت هستند و این انتخاب هیچ ارتباطی به کل شورا ندارد و اعضای شورا از این انتخاب بی‌اطلاع بودند.

این‌که چطور می‌شود در روز انتشار این خبر این عضو شورا (و البته دیگر اعضا) واکنشی نداشته‌اند و خبر تارنمای «شورای اسلامی شهر رشت» را تکذیب تا تعدیل نکرده‌اند؛ پرسشی است که مخاطب رسانه‌ها و البته شهروندان رشت از شورا دارند. آیا غیر از این است که اعضای شورا پس از بازخوردی که در فضای حاکم بر شهر دیده‌اند؛ تصمیم به شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت گرفته‌اند؟

در ادامه‌ی همین خبر آمده است؛ فاطمه شیرزاد، عضو شورای شهر رشت در گفت‌وگو با دیارمیرزا در خصوص انتخاب ایرج نوذری به عنوان مشاور فرهنگی شورا گفت: از روز گذشته بسیاری از هنرمندان استان و شهر رشت در تماس‌های مکرر با بنده از این انتخاب گلایه کردند و علت این انتخاب را جویا شدند.

شیرزاد با اشاره به این‌که برای جناب ایرج نوذری و پدربزرگوارشان احترام بسیاری قائل هستم، گفت: با همه‌ی احترامی که برای این هنرمند برجسته‌ی کشورمان و پدر بزرگوارشان دارم؛ اما باید بگوییم ایشان مشاور فرهنگی شورای شهر رشت نیستند؛ بلکه مشاور فرهنگی آقای رمضانپور نرگسی، رییس شورای شهر رشت هستند و این انتخاب هیچ ارتباطی به کل شورا ندارد و اعضای شورا از این انتخاب بی‌اطلاع بودند.

این بخش از خبر «دیارمیرزا» از قول عضو شورا، ناظر به «بازخوردگرفتن شورانشینان از شهروندان و کاربران شبکه‌های اجتماعی» است. آن‌ها می‌دانند امروزه مخاطب آگاه است و درصد مخاطبان ناآگاه بسیار کم‌تر از آن است که روز روشن تصمیمات عجیب و غریب بگیرند.

بر اساس همین خبر، «وی با بیان این‌که هنرمندان گیلانی و رشتی دارای پیشینه‌ی غنی در کل دنیا هستند، تصریح کرد: شورای شهر رشت باید از هنرمندان و بزرگان فرهنگی بومی خود که آشنایی کامل به فرهنگ این استان و شهر دارند بهره بگیرند و شاخص انتخاب برای مشاور فرهنگی نباید صرفا علاقه‌مند بودن به شهرهای شمالی مد نظر گرفته شود.»

این در حالی است که در سال جاری هنرمندان زیادی به گیلان آمده‌اند و پیدا و پنهان مورد تکریم «شورانشینان» قرار گرفته‌اند، این‌که این هنرمندان در استان میهمان بوده‌اند و احترام به آنان از ویژگی‌های گیلانی‌هاست جای خود؛ اما آیا هنرمند گیلانی نیز می‌تواند به همین سهولت که «رضا عطاران» در شورا پذیرفته می‌شود؛ روبه‌روی رییس شورا بنشیند و گفت‌وگو کند؟

«عضو شورای شهر رشت با بیان این مطلب که هنرمندان استان به ویژه پیشکسوتان گنجینه‌های فرهنگی و سرمایه شهر رشت محسوب می‌شوند، گفت: بنده در هفت سالی که در شورای شهر رشت حضور دارم همیشه از نظرات هنرمندان شهر رشت و استان در کارهای فرهنگی بهره گرفتم و تجربیات‌شان بسیار مثمر ثمر بود.

وی افزود: انتخاب یک هنرمند غیر بومی به عنوان مشاور فرهنگی توهین بزرگی به جامعه‌ی هنری شهر رشت و استان است و برای بنده که سال‌ها در رسانه‌ی ملی با هنرمندان گیلانی کار کردم و بعد از آن نیز در شورای شهر در کمیسیون‌ها با این عزیزان در ارتباط بودم این انتخاب قابل قبول نیست.»

با این حال، همین واکنش با حدود ۴۸ ساعت تاخیر نشان می‌دهد شورای شهر رشت در بسیاری از تصمیمات که در حوزه‌های مختلف گرفته است؛ دچار تزلزل است. یعنی به قطع و یقین ده‌ها و شاید صدها انتخاب، انتصاب، مزایده، مناقصه و… را در حوزه‌ی شهری انجام داده‌اند که احدالناسی از آن باخبر نشده و تنها برخی موارد مانند موضوع «مشاور فرهنگی» که اتفاقا برای‌شان منفعت تبلیغاتی داشت؛ موجب اعتراض شده و ناگزیر به عقب‌نشینی شده‌اند.

از هنرمندان و شخصیت‌های فرهنگی گیلانی مقیم در داخل شهر رشت و استان گیلان می‌گذرم؛ اما منتخبین مردم در شورای اسلامی شهر رشت بدانند بسیاری از هنرمندان گیلانی ساکن در پایتخت و دیگر شهرهای کشور هستند که در مقایسه با «ایرج نوذری» صلاحیت بیش‌تری برای مشاوره به «شورای شهر رشت» یا آن‌طور که «فاطمه شیرزاد» گفته‌اند «رییس شورای شهر» دارند، کافی است به فهرست بلندبالای این هنرمندان در حوزه‌های مختلف بیاندازیم و از «محمدرضا اصلانی» تا «هومن سیدی» و «میلاد کی‌مرام» و «فرهاد بشارتی» و دیگران را ببینیم که نه تنها چیزی از ایرج نوذری ندارند؛ که حتی به لحاظ جایگاه هنری، شأن، شخصیت و توانایی بیش‌تری نسبت به او دارند؛ مگر این‌که برای مشاور شدن چشم‌های رنگی ملاک باشد که البته این هنرمندان فاقد آن هستند.

 

*اتحادیه‌ی اروپا یا اتحادیه‌ی اروپایی، به انگلیسی European Union

یک اتحادیه‌ی اقتصادی-سیاسی است که از ۲۷ کشور اروپایی تشکیل شده‌است. منشأ اتحادیه‌ی اروپا به جامعه‌ی اقتصادی اروپا که در سال ۱۹۵۷ با توافقنامه‌ی رم میان ۶ کشور اروپایی شکل گرفت و صرفاً یک اتحادیه‌ی اقتصادی بود، بازمی‌گردد. از آن تاریخ با اضافه‌شدن اعضای نو، اتحادیه‌ی اروپا بزرگ‌تر شد. در سال ۱۹۹۳، توافق ماستریخت چارچوب قانونی کنونی اتحادیه را پایه‌گذاری کرد. اتحادیه‌ی اروپا در سال ۱۹۹۹ واحد پول مشترکی به نام یورو را معرفی کرد که تاکنون در ۱۹ کشور جایگزین پول‌های ملی شده‌است.

اتحادیه در حال حاضر بازار واحد و مشترکی دارد که اتحادیه ‌ی گمرکی، واحد پول –یورو- که تحت اداره‌ی بانک مرکزی اروپاست. (تاکنون ۱۷ کشور آن را پذیرفته‌اند)
سیاست مشترک خارجه و امنیت نیز به‌عنوان دومین ستون از سه ستون اتحادیه‌ی اروپا شکل گرفت. پیمان شنگن کنترل روادید را لغو کرد، ایست‌های گمرکی نیز در بسیاری از مرزهای داخلی برداشته شد و امکان رفت‌وآمد شهروندان اتحادیه‌ی اروپا برای زندگی، مسافرت، کار و سرمایه‌گذاری بیش‌تر شد.