جعفر محمدی
مدیرمسئول عصرایران

ماجرای حذف تصاویر دختر بچه‌ها از نقاشی روی جلد کتاب سوم ابتدایی، چند روزی است که موبایل به موبایل می‌چرخد و سوژه‌یی شده است برای نقد آموزش و پرورش و اسباب خنده در فضای مجازی؛ عده‌یی آن را نشانه‌یی از تفکر جنسیتی و ضد زن دانسته‌اند و گروهی خلاقیت‌های طنازانه داشته‌اند و طرح‌های جدیدی برای روی جلد این کتاب پیشنهاد کرده‌اند، از جمله افزودن تصویری از مریم میرزاخانی، نابغه‌ی ایران ریاضی به جلد یا جوان‌سازی پسربچه‌های موجود در نقاشی کنونی در حالی که طفل‌های تازه به دنیا آمده شان را تر و خشک می‌کنند و.. .

در این نوشتار به موضوع تغییر جلد و این حاشیه‌ها نمی‌پردازم؛ اما وقتی آموزش و پرورش در این باره اطلاعیه می‌دهد، با توجه به محتوای شگفت‌انگیرش، دیگر نمی‌شود از کنار پدیده‌ی زشت توجیه و حتی احتمال نادیده انگاشتن شعور مردم، توسط مسئولان با بی‌اعتنایی عبور کرد. (در واقع موضوع بحث حاضر، نه تغییر جلد، که توجیه‌گری ناشایستی است که در این اطلاعیه وجود دارد.)

بر این باورم که یکی از مهم‌ترین مصائب کشور ما همین است که مسئولان، مردم را دست‌کم می‌گیرند و تصور می‌کنند هر تصمیم غلطی بگیرند، اولاً غلط نیست و ثانیاً حتی اگر مردم هم نادانی کردند و ارزش تصمیمات مسئولان را نفهمیدند، می‌شود با توجیهات صد من یک غاز، به مردم قبولاند که حق با مسئولان است.

این بخش از توضیحات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درباره‌ی ماجرای حذف تصویر دختر بچه‌ها از روی جلد کتاب سوم ابتدایی را بخوانید:

« در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آن‌جا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح شده درآن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد دوستانی که از منظرهای هنری، زیباشناسی و روان‌شناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت‌تر گردد.»

در این باره چند سوال از مسئولان آموزش و پرورش می‌کنم:

۱- این دوستانی که به قول شما «از منظرهای هنری، زیباشناسی و روان‌شناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می کنند»، سال قبل کجا بودند که شما جلدی غیرهنری، غیر زیبا و متضاد با آموزه‌های روان‌شناسی (طبق توضیحات خودتان) را روی کتاب درسی قرار دادید و به بچه‌های مردم تحمیل کردید؟!

۲-لطفاً برای این که بیش از پیش به ما بقبولانید که حرف شما مسئولان ارجح و علمی است و منتقدان در نادانی به سر می‌برند، توضیحات هنری، زیبایی‌شناسانه و روان‌شناسانه‌یی که دوستان مذکور داشته‌اند را منتشر کنید؛ لابد به حدی علمی و مستدل بوده است که بزرگان نظام آموزشی با آن همه دانش و فضیلت قانع شده‌اند.باور کنید برای ما هم بسیار آموزنده است که بدانیم وجود تصویر آن دو دختر بچه روی جلد، چگونه نقاشی را غیر هنری، نازیبا و مخالف علم روان‌شناسی کرده بود؟!

۳- مگر آن دوستان هنرمند و روان‌شناس شما نگفته بودند که بهتر است نقاشی خلوت شود؟ حتی اگر فرض عجیب شلوغ بودن تصویر درست باشد، فقط با حذف تصویر دو دختربچه می‌شد نقاشی را خلوت کرد؟ نمی‌شود بخش‌های دیگر تصویر را حذف کرد تا روی جلد خلوت شود؟ فقط همین دختر بچه‌ها اضافی بودند؟!

۴-حتماً مردم خوشحال می‌شوند «دوستانی که از منظرهای هنری، زیباشناسی و روان‌شناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند» را معرفی کنید تا بدانیم این افراد چه نابغه‌هایی هستند که دیدند آن‌چه در طول یک سال گذشته بقیه ندیدند؟ لطفاً اسامی، تخصص، سوابق و تصاویر این هنرمندان، زیبایی‌شناسان و روان‌شناسان بسیار محترم را منتشر کنید.

بعد از تحریر:
کم‌تر به مردم دنیا سوژه بدهید که به ما بخندند!