گیلان بین ۵ استان اول کشور در ‌فرار دختران و زنان از خانه
گیلان بین ۵ استان اول کشور در ‌فرار دختران و زنان از خانه
به مناسبت هفته‌ی پژوهش، نشست بررسی فرار دختران و زنان از منزل درگیلان با حضور کارشناسان معاونت اجتماعی و دفتر تحقیقات کاربردی فا.ا گیلان، سازمان بهزیستی، اعضای هیات علمی دانشگاه گیلان و مدعوین، روز یکشنبه ۲۴ آذر ۹۸ در پژوهشکده‌ی گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان برگزار شد.

 

به گزارش تیترما، در این مراسم، سیدهاشم موسوی، با بیان آن‌که مسائل اجتماعی دارای دو بعد عینی و ذهنی هستند گفت: در تعامل بین این دو امر است که اتفاقات مهمی رقم می‌خورد، در زمینه‌ی شناخت و برخورد با مسائل اجتماعی، باید ابعاد عینی و ذهنی توامان شکل بگیرد و  این موضوع، عامل اصلی برخورد صحیح با معضلات جامعه است.

رئیس پژوهشکده‌ی گیلان‌شناسی ضمن  برشمردن عواملی چون: تک والدی بودن، عدم دسترسی به افراد بزرگسال حامی، دوستان ناباب، فقدان یک سقف مشترک برای اعضای خانواده و فضای مجازی، به توجه به نیازهای روحی و عاطفی برای جلوگیری از بروز معضلاتی چون: فرار از خانه، اعتیاد، تکدی‌گری و مانند ان اشاره نمود و تاکید کرد: عدم دسترسی و اعتماد به مراکز مشاوره، نیز از دیگر مشکلاتی است که باید به آن پرداخته شود. امروزه بیش از هر زمانی برای پیشگیری از مشکلات و مسائل اجتماعی نیاز به پژوهش‌های میدانی است.

در ادامه، فرهاد فلاح کریمی با اشاره به این‌که فرار دختران یکی از معضلاتی است که آثار و پیامدهای آن، دامن‌گیر فرد، خانواده و جامعه می‌شود، گفت:  آمار فرار در سال ۹۷ در استان گیلان ۱۵۴ مورد و در سال ۹۸ نیز  ۱۲۴ نفر بوده که  البته باید فرارهایی که توسط خانواده‌ها گزارش نمی‌شوند را نیز این آمار اضافه نمود.

رئیس پلیس آگاهی استان گیلان با بیان این که آمار فرار دختران بیش از پسران است، عوامل آن را  مواردی چون: تبعیض در خانواده، خشونت خانگی، محدودیت مطلق و مانند آن دانست و افزود: این‌ها نشان از آن دارد که کسی صدای خاموش زنان و دختران را نمی‌شنود. باید مرکزی برای زنان آسیب دیده تاسیس شود تا افرادی که مورد تجاوز و خشونت و آسیب‌های جسمی و روانی قرار می‌گیرند، به آن مراجعه کرده و از آن طریق بتوانند به آسانی با پلیس در رابطه با مشکلاتشان مرتبط شوند.

علیزاده، سرکوب خانواده‌ها را محور سخنان خود قرار داده و دو عامل خشونت اقتصادی و آشفتگی فرهنگی گیلان را در آن دخیل دانست و تاکید کرد: اتخاد سیاست‌های نامناسب، اقتصاد نابه‌سامان کشور و شوک‌های اقتصادی، موجب خشونت، تحقیر و سرکوب خانواده‌ها می‌شود، کودکان، دختران و زنان مهم‌ترین گروهی هستند که تحت تاثیر این مشکلات، آسیب‌های جدی می‌بینند، چرا که خروجی سرکوب خانواده‌ها، مسائی چون: تهدید، ازدواج اجباری و مانندآن است. وی با اشاره به روند متزلزل و آمار فاجعه‌بار اقتصاد گیلان خاطرنشان کرد: ۸۹ درصد جوانان گیلان با ۳ معضل اساسی ازدواج‌، مسکن و شغل درگیر هستند

قویدل، کارشناس امور اجتماعی اداره‌ی کل بهزیستی گیلان نیز در این نشست با اشاره به این مهم که در سازمان بهزیستی از سال ۸۷ در پنج شهرستان رشت، انزلی، تالش، لاهیجان و فومن مرکز اورژانس اجتماعی راه‌اندازی شده است، گفت: این مرکز ضمن پیگیری آسیب‌ها، فضایی نیز جهت نگهداری دختران و زنان در معرض آسیب نیز فراهم نموده است.

قویدل افزود: این مراکز در ۱۱شهرستان باقیمانده از سال ۹۴ تا ۹۷ نیز با جذب نیروهای روانشناس و مددکار راه اندازی شد، که مسائلی چون: کودک آزاری، همسر آزاری، زنان آسیب دیده، زنان در معرض آسیب، دختران فراری و  خودکشی را رسیدگی می‌کند.

این کارشناس با بیان آن‌که در ۱۵شهرستان به جز سیاهکل، مرکز اورژانس اجتماعی وجود دارد، افزود: تحت هیچ شرایطی درماندگی بانوان و دختران بی‌پاسخ گذاشته نمی‌شود. اسکان، خدمات روانشناختی و مددکاری زنان و دختران آسیب‌دیده، ۲۴ساعته در کل استان فعال است.

وی پیچیده‌تر شدن روابط اجتماعی، صنعتی شدن کشورها، سست شدن روابط عاطفی خانواده، شکاف بین نسلی، بیکاری، فقر، افزایش بی رویه مهاجرت از روستا به شهر و معضل و پدیده‌ی عجیب حاشیه نشینی را،  واقعیت های اجتماعی در جامعه‌ی امروز معرفی نموده و گفت: رتبه بالای طلاق در استان گیلان، اعتیاد والدین، وجود نامادری یا ناپدری، کنترل شدید  یا عدم کنترل لازم، تبعیض‌، ازدواج اجباری، فقدان مهارت‌های اجتماعی، سوء استفاده جنسی، رابطه نامشروع و ترس از برملا شدن آن، اختلاف دختران با والدین، و مانند آن دلایل عمده‌ی فرار دختران و زنان گیلانی از منزل است که  متاسفانه به نوعی آخرین راه ابراز وجود آن‌ها محسوب می‌شود.

قویدل در پایان ضمن بررسی پیامدهای فردی و اجتماعی معضل فرار از خانه، به خانواده‌ها توصیه نمود تا با افزایش ارتباط موثر با فرزندان، توجه به وضعیت روانی آ‌ن‌ها، جدی گرفتن تهدیدهای آن‌ها مبنی بر فرار از خانه، عدم تبعیض بین فرزندان، تربیت صحیح مطابق با استانداردها و ایجاد آرامش در محیط خانواده، از فرار فرزندان خود پیشگیری کنند.

فرهاد فلاح کریمی با اشاره به این‌که فرار دختران یکی از معضلاتی است که آثار و پیامدهای آن، دامن‌گیر فرد، خانواده و جامعه می‌شود، گفت: آمار فرار در سال ۹۷ در استان گیلان ۱۵۴ مورد و در سال ۹۸ نیز ۱۲۴ نفر بوده که البته باید فرارهایی که توسط خانواده‌ها گزارش نمی‌شوند را نیز این آمار اضافه نمود

رضا علیزاده، عضو هیات‌علمی پژوهشکده‌ی گیلان‌شناسی با بیان آن‌که ارتباط بین دانشگاه و جامعه باید حفظ شود، تاکید کرد: جامعه‌ی ما دچار فقدان گفتگو است، گیلان در کنار زیبایی‌های خود، انبوهی از مشکلات و آسیب‌های اجتماعی دارد که نباید از کنار آن ساده عبور کرد.

این جامعه‌شناس با اشاره به این مهم که فرار دختران و زنان از منزل، پدیده‌ای جهانی است، اما مقایسه‌ی آمارها در سال‌های مختلف حرف‌های بسیاری دارد، گفت: طبق آمار سال ۹۵، فرار دختران و زنان در گیلان ۳ برابر میانگین کشور است، استان گیلان جزء ۵ استان اول کشور در ‌ بحث فرار دختران و زنان از منزل است. گیلان در طلاق، کاهش ازدواج، کاهش بعد خانوار، سالمندی جمعیت، خودکشی، فرار، اعتیاد، پرونده‌های خشونت و درگیری جز ۵ استان اول کشور یا با رتبه‌های بالا در جدول است.

علیزاده، سرکوب خانواده‌ها را محور سخنان خود قرار داده و دو عامل خشونت اقتصادی و آشفتگی فرهنگی گیلان را در آن دخیل دانست و تاکید کرد: اتخاد سیاست‌های نامناسب، اقتصاد نابه‌سامان کشور و شوک‌های اقتصادی، موجب خشونت، تحقیر و سرکوب خانواده‌ها می‌شود، کودکان، دختران و زنان مهم‌ترین گروهی هستند که تحت تاثیر این مشکلات،  آسیب‌های جدی می‌بینند، چرا که خروجی سرکوب خانواده‌ها، مسائی چون: تهدید، ازدواج اجباری و مانندآن است. وی با اشاره به روند متزلزل و آمار فاجعه‌بار اقتصاد گیلان خاطرنشان کرد: ۸۹ درصد جوانان گیلان با ۳ معضل اساسی ازدواج‌، مسکن و شغل درگیر هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان در ادامه با بیان این‌که پیشنهاد تدوین اطلس آسیب‌های اجتماعی استان گیلان از سوی دانشگاه گیلان ارائه شده، افزود: گویی ناشنوایی سیستماتیک بر جامعه حاکم است، چرا که به نظر می‌رسد جامعه بیشتر درگیر مسائل حاشیه‌ای است. وجود اطلس آسیب‌های اجتماعی استان گیلان ضروری است، چرا که باعث می‌شود به صورت زنده،  تمام داده‌های محله، رصد و اولیت‌بندی شود تا در نهایت خدمات بهتر ارائه و از موازی‌کاری فعالیت‌های این حوزه کاسته شود.

 

خبرنگار و عکاس: الهام کیانپور