شمس لنگرودی مجموعه شعر «رفتار تشنگی» را سال ۱۳۵۵ منتشر کرد و انتشار مجموعه شعر بعدی‌اش به بعد از انقلاب و اوایل دهه شصت یعنی سال ۱۳۶۳ با «در مهتابی دنیا» موکول شد.
هوش و حافظه ادبیات، با این دو مجموعه تلنگری تازه خورد و نام شمس با انتشار دو مجموعه موفق دیگر یعنی «خاکستر و بانو» و «جشن ناپیدا» اواسط دهه ۱۳۶۰، در ادبیات معاصر فارسی مداومت پیدا کرد و بعد از انتشار «قصیده لبخند چاک‌چاک» از او به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاعرانی نام آورده می‌شد که بار شعر دهه ۶۰ را با معدود شاعرانی دیگر به دوش می‌کشید تا این دوره را که عموماً شعر، درگیر مسائلی دیگر بود جز شعر، با جهان‌بینی جدید آن روزگار، به دوره دهه بعدی پیوند بزند.
شعر او محملی برای رسیدن به شعر آینده بود. او پس از «قصیده لبخند چاک‌چاک» چندسالی وقت می‌خواست تا سال ۱۳۷۹ مجموعه شعر «نت‌هایی برای بلبل چوبی» را منتشر کند. این کتاب شمس هم، مجموعه‌ای موفق بود که در آن دوره، تأثیری مشخص بر روند شعر دوران خود داشت.
شمس اما در دهه هشتاد، پرکارترین دوره خود را تجربه کرد و شعرهایش در عاشقانه‌ها و بزنگاه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی او را به یکی از پرمخاطب‌ترین شاعران این روزگار تبدیل کرد. «پنجاه‌وسه ترانه عاشقانه»، «رسم‌کردن دست‌های تو»، «شب، نقاب عمومی است» و مجموعه شعر «۲۲ مرثیه در تیرماه» که از طریق رسانه‌های اینترنتی منتشر شد، تنها بخشی کوچک از این حضور پررنگ و تأثیرگذار بود.
حضور شمس اما به شعر ختم نمی‌شود و رمان «رژه بر خاک پوک» و «آنها که به خانه من آمدند» حاصل تجربه داستان‌نویسی او بود و در کنار این پرونده پروپیمان، وجه پژوهشگری‌اش، زاویه‌ای دیگر از حضورمثمرثمر شمس در ادبیات امروز است.
از مهم‌ترین آثار پژوهشی و تاریخی او «تاریخ تحلیلی شعر نو» است که به مرجعی در شعر نو معاصر تبدیل شد و «گردباد شور جنون، تحقیقی در سبک هندی و احوال و اشعار کلیم کاشانی»، «مکتب بازگشت بررسی شعر دوره‌های افشاریه، زندیه، قاجاریه»، «از جان گذشته به مقصود می‌رسد (زندگی نیمایوشیج)»، «رباعی‌های محبوب من»، «روزی که برف سرخ ببارد» از جمله دیگر آثار تحقیقی و پژوهشی شمس لنگرودی به‌حساب می‌آید.
اواخر دهه هشتاد، شمس به سینما گرایش پیدا کرد و سال ۱۳۸۹ در «فیلم فلامینگو شماره ۱۳» به کارگردانی حمیدرضا علیقلیان در نقش یک شاعر ایفای نقش کرد و سال ۱۳۹۲ در فیلم «پنج تا پنج» به کارگردانی تارا اوتادی همراه با رضا کیانیان نقش‌آفرینی کرد و بعد از آن هم سال ۱۳۹۳ در فیلم سینمایی «احتمال باران اسیدی» به کارگردانی بهتاش صناعی‌ها به ایفای نقش پرداخت. او برای بازی در این فیلم نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در نهمین جشن انجمن منتقدان سینمای ایران هم شد و همین مسأله نشان می‌دهد که او و حضورش در سینما هم حضوری قابل توجه و تأمل بوده است.
شمس لنگرودی تئاتر را هم تجربه کرد و در اثری تجربی به نام «از این عکس سال‌ها می‌گذرد» به کارگردانی احسان گرایلی پا به صحنه تئاتر گذاشت.
- نویسنده : محسن بوالحسنی
- منبع خبر : روزنامه ایران
