ایران‌شناس، شرق شناس و خالق ترجمه‌های کم‌نظیر
ایران‌شناس، شرق شناس و خالق ترجمه‌های کم‌نظیر
فریدریش روکرت (Friedrich Rückert) که در ۱۶ مه ۱۷۸۸ در شهر شواینفورت متولد شد و در ۳۱ ژانویه ۱۸۶۶ در شهر کوبورگ درگذشت، اهل ایالت بایرنِ آلمان بود. جوانی‌اش که مصادف با اشغال آلمانی ازسوی ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسه بود، سرگرم سرایش اشعار میهنی و سیاسی بود.

به گزارش تیترما، فردریش روکرت پس از آنکه در دانشگاه ووتسبورگ آلمان، حقوق و بعد، زبان‌شناسی خواند، مدتی را در ایتالیا گذراند و در سال ۱۸۱۸ راهی اتریش شد. در وین بود که نخستین جرقه‌های آشنایی‌اش با جهان شرق در او زده شد بخش‌هایی از شاهنامه‌ی فردوسی را به آلمانی ترجمه کرد. مجموعه‌ای از غزلیات خود را با عنوان رُزهای شرقی منتشر کرد که ملهم از «غزلیات شمسِ» مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بود.

او دو سال بعد یعنی در سال ۱۸۲۴، فرازهایی از قرآن را به آلمانی ترجمه کرد که گفته‌ می‌شود از حیث زبان‌شناسی، اثری قابل توجه در زبان آلمانی است. اگرچه ناگفته پیداست که نمی‌تواند مطابق با متن قرآن باشد اما همین اتفاق یعنی انتقال شعرگونه قرآن از عربی به آلمانی رخدادی شگفت‌انگیز بود.

در سال ۱۸۲۶، به دانشگاه ارلانگن رفت و با آغاز تدریس شرق‌شناسی، این رشته را در دانشگاه‌های آلمان بنیان نهاد.

این ایران‌شناس آلمانی برای سعدی کاری کرد کارستان؛ اشعار «گلستان» را به آلمانی برگرداند که البته ۳۰ سال پس از مرگ او نشر یافت. این اتفاق برای ترجمه‌اش از «بوستان» هم افتاد و وقتی متن کامل آلمانی آن انتشار یافت که او ۱۶ سال پیشش درگذشته بود. ۲۷ سال پس از روکرت هم بود که ترجمه‌ی غزلیاتی شیخ شیراز به طبع رسید..

روکرت که زبان‌های شرقی دیگری چون سانسکریت، چینی، هندی، لاتین و یونانی باستان را به خوبی می‌دانست، در باب کیفیت ترجمه‌هایش همین نکته کافی است که ترجمه او از «مقامات حریری» اثر قاسم‌بن‌علی حریری چنان خوب بود که «سیلوستر دو ساسی» شرق‌شناس فرانسوی به دانشجویانش گفته بود، دیگر نیازی به خواندن متن عربی دشوار مقامات ندارند، زیرا ترجمه روکرت به خوبی مفهوم و حس آن اثر را به خوانندگان منتقل می‌کند.

زادگاه و کارگاه روکرت به ترتیب در شهرهای شواینفورت و کوبورگِ آلمان حفظ شده و به موزه بدل شده است.

هم‌چنین به نامش و یادش، بنیادی با نام «فریدریش روکرت» شکل گرفته که هر سه‌سال یک‌بار، جایزه‌ای ادبی به برگزیده‌ای که طبق ضوابط آن است، اهدا می‌شود.

  • منبع خبر : ایرنا